Bà Bán Rau Vĩ Đại
“Có lòng sốt sắng vì điều thiện thì tốt lắm”
Ngày 29/04/2010, Tạp chí Time công bố danh sách 100 nhân vật ảnh hưởng nhất thế giới trong năm 2010. Những người được chọn chia làm các nhóm: Lãnh đạo (Leaders), Anh Hùng (Heroes) Tư Tưởng (Thinkers), Nghệ Sĩ (Artists)… Năm nay, Hoa Kỳ có 53 người được vinh danh, 47 người đến từ 23 nước khác. Điều đáng ngạc nhiên là, ngoài các nhân vật nổi tiếng đầy quyền lực như TT Hoa Kỳ Barack Obama; Cựu TT Bill Clinton; TT Brazil Luiz Inacio Lula Da Silva; Tổng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ Admiral Mike Mullen; Tổng Giám đốc Apple Steve Jobs; Ứng viên phó TT Hoa Kỳ năm 2008 của Đảng Cộng Hòa, Sarah Palin; Tài tử điện ảnh Lý Liên Kiệt; Hàn Hàn, nhà văn trẻ, tay đua xe hơi, đồng thời là một blogger nổi tiếng của Trung Quốc… còn xuất hiện một bà lão bán rau đến từ Đài Đông, đảo quốc Đài Loan. Danh sách bà đứng thứ 8 trong nhóm Anh Hùng, người đứng đầu nhóm này là cựu TT Bill Clinton.
Bà Trần Thụ Cúc (Chen Shu Chu): 61 tuổi, là người chuyên bán rau xanh ngoài chợ Đài Đông. Mặc dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, thu nhập không nhiều, bà vẫn đem toàn bộ số tiền kiếm được giúp đỡ những người thiếu thốn. Tiền sinh hoạt một ngày của bà khoảng 1 TWD (Taiwanese new dollar, còn gọi là Đài tệ. Theo hối đoái ngày 11/05/2010, 1 Mỹ kim đổi được 30,50 TWD), nhưng tổng số tiền làm việc thiện của bà lên đến 10 triệu TWD (trên 320.000 Mỹ kim). Số tiền này bà dùng vào việc nuôi dưỡng trẻ em mồ côi, xây dựng thư viện. Bà chỉ nghĩ đơn giản rằng hôm nào giúp được ai, tối hôm đó về nhà ngủ ngon hơn. Hằng ngày, bà cảm thấy vui nhất là sau khi làm việc vất vả được ăn một bát mì nóng, thỉnh thoảng có thêm mấy món rau xanh.
Ngày 05/03, bà Trần Thụ Cúc được Tạp chí Forbes Châu Á bình chọn là nhà từ thiện kiệt xuất năm 2010, ngày 29/04, lại được Tạp chí Time chọn là 1 trong 100 nhân vật tiêu biểu của năm 2010. Ngày 03/05, bà Trần Thụ Cúc đã lên đường sang Mỹ lãnh thưởng.
Nhận định về việc một bà bán rau bất ngờ lọt vào 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2010, Richard Stengel và Radhika Jones, Giám đốc điều hành Tạp chí Time và Thư ký Tòa soạn phụ trách ấn phẩm Time 100, cho biết hằng năm, khi đưa ra danh sách bình chọn này, ngoài việc giới thiệu các nhân vật nổi tiếng, có quyền lực lay chuyển thế giới thực sự, ký giả của Tạp chí Time còn báo cáo lên tòa soạn những nhân vật đặc biệt. Họ có thể là những người rất bình thường, ít ai biết đến, nhưng nghĩa cử và hành động âm thầm đóng góp cho cuộc đời của họ có khả năng lay động lòng người và thay đổi tư duy cũng như thái độ của rất nhiều người trên thế giới.
Đại sứ Từ thiện Trần Thụ Cúc
Bà Trần Thụ Cúc là người thích giúp đỡ những người thiếu thốn như trẻ mồ côi, bệnh tật. Bán rau ngoài chợ mỗi ngày thu nhập không được bao nhiêu, nhưng bà đã lặng lẽ góp vào quỹ từ thiện tới 10 triệu đồng tiền Đài Loan, tính ra khoảng 320.000 Mỹ kim. Bà Cúc được Tạp chí Time chọn vào danh sách 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất thế giới trong năm 2010 và mời đến Nữu Ước tham dự lễ phát thưởng trong một bữa tiệc lớn tổ chức vào tối 04/05/2010. Khi nói về bà Trần Thụ Cúc, Tạp chí Time đã trích dẫn một câu nói của bà: “Tiền phải dùng cho người cần nó mới hữu ích”.
Nhận được giấy mời đến Nữu Ước lãnh thưởng, bà Cúc rất bất ngờ. Sức khỏe yếu, chân lại đau và chưa ra nước ngoài lần nào nên bà không muốn đi. TT Trung Hoa Dân Quốc Mã Anh Cửu biết được tin này lập tức gọi điện chúc mừng, khích lệ bà đến Nữu Ước lãnh thưởng. Ông ca ngợi bà là “Đại sứ Từ thiện”, khuyên bà đi lãnh thưởng “để cho toàn thế giới đều biết được tấm lòng thương người của dân chúng Đài Loan”. Ông cảm ơn bà và chỉ thị cho Bộ Ngoại giao Đài Loan làm mọi việc để bà có thể đến Nữu Ước dự buổi lễ phát giải thưởng vào tối 04/05.
Bà Cúc chưa hề xuất ngoại, không có giấy thông hành. Bộ Ngoại giao Đài Loan lập tức cử một nhóm người lo làm giấy thông hành cho bà, kết quả chỉ trong 1 tiếng đồng hồ bà đã có tấm giấy thông hành. Khi nhân viên Bộ Ngoại giao đưa tờ đơn cho bà điền và ký tên, bà ngượng ngùng nói xong câu “Tôi viết chữ xấu lắm!” rồi mới ký tên vào lá đơn. Hôm được mời đến gặp TT Mã Anh Cửu, bà Cúc ăn mặc gọn gàng, trước khi đi còn đến tiệm uốn tóc sửa lại mái tóc hằng ngày không được gọn gàng. Bà nói với bạn bè, được đi gặp TT Mã Anh Cửu cần ăn mặc tử tế, đầu tóc phải gọn gàng để tỏ lòng tôn kính người đứng đầu đất nước.
Khi gặp đám ký giả đi theo chụp hình bà Cúc ngượng ngùng vô cùng. Bà Cúc nói với một cô ký giả: “Tôi là người thích làm việc, không thích nghỉ ngơi, càng không thích nói đến chuyện đi chơi. Khi được báo đi lãnh thưởng, tôi định nhờ người nào đó đi lãnh hộ, nhưng TT Mã Anh Cửu và ông huyện trưởng Đài Đông khuyên tôi nên đi. Thật là khó xử. Lúc đó tôi nghĩ không có việc gì làm thì đến đó làm gì? Tối hôm đó tôi trằn trọc mãi không ngủ được. Lúc nào cũng nghĩ có nên đi hay không?”.
Bà Cúc chưa hề nghe nói đến mấy chữ Tạp chí Time, cũng không biết lần này đi lãnh giải thưởng gì? Tại sao lại được thưởng? Tuy nhiên, bà vẫn trách ông hiệu trưởng đã nói việc bà giúp trẻ mồ côi tiền ăn học và xây dựng thư viện nhà trường cho báo chí nghe, mới nên nông nỗi này. Một ký giả hỏi cảm tưởng của bà khi được ca ngợi là “Đại sứ Từ thiện”, bà nói không có gì đáng ca ngợi.
Tuy sắp lên đường đi Nữu Ước dự buổi tiệc phát thưởng vào tối 04/05, sáng sớm ngày 02/05 bà Cúc vẫn ra chợ Đài Đông tưới rau và thu dọn sạch sẽ sạp rau. Những loại rau dễ hỏng đều được bà cất giữ cẩn thận để khi trở về vẫn còn dùng được. Sạp rau này thân mẫu bà để lại đến nay đã được 48 năm. Trong 48 năm qua, ngoại trừ một lần bà phải đến Đài Bắc chữa bệnh mấy ngày, bà chưa hề xa rời nó một ngày. Hằng ngày bà Cúc chỉ quanh quẩn tại 3 nơi: Nhà ở, chợ rau người trồng mang đến bán và sạp rau của bà.
Ông Hoàng Kiện Đình ” huyện trưởng huyện Đài Đông ” cùng vợ đã đến nhà đưa bà Cúc đi sắm hai bộ quần áo mới để mặc sang Mỹ nhận giải. Bộ Ngoại giao còn cử một nhân viên nữ tháp tùng bà Cúc qua Mỹ, một nhân viên khác phụ trách việc đi lại, ăn nghỉ của bà.
Những ngày xa lạ trên đất Hoa Kỳ
Tối ngày 03/05, bà lão bán rau Trần Thụ Cúc đã từ Đài Bắc bay đến Nữu Ước, vào trú ngụ tại khách sạn Hinton ở khu Queens. Ở nhà bà ngủ trên cái giường kê bằng một tấm gỗ cứng, nay ngủ trên giường đệm hoàn toàn xa lạ, giờ giấc lại bị đảo lộn nên suốt đêm không chợp mắt được. Tuy vậy, sáng sớm ngày 04/05, bà đã thức dậy nhìn phong cảnh xa lạ xung quanh khách sạn. Một lúc sau lại đi ăn sáng cùng một số quan chức Sở Văn hóa và Kinh tế Đài Bắc (cơ quan đại diện chính phủ Trung Hoa Dân Quốc ở Nữu Ước) cùng phu nhân của các vị. Bà nói cho các vị biết, ngủ không quen trên giường đệm rộng rãi nên không sao chợp mắt được, bà ngồi dậy xem đài truyền hình phát bằng tiếng Hoa. Tuy nhiên, bà lại không đọc được những dòng chữ phụ đề tiếng Hán trên TV, chỉ xem cho vui thôi. Thái độ thật thà bộc trực đó khiến cho mọi người càng mến bà hơn. Bà còn ngượng ngùng kể cho mọi người biết tại sao bà thích làm việc thiện. Năm 13 tuổi, mẹ bà qua đời, bà là chị hai đành phải thay mẹ nuôi các em. Từ đó bà trông coi sạp rau mẹ để lại lấy tiền nuôi các em ăn học. Thấy hoàn cảnh nhiều đứa trẻ khổ sở như các em của mình, hễ kiếm được tiền, bà dành dụm giúp đỡ các em. Bà không hề nghĩ việc mình làm là việc thiện, chỉ biết giúp được người nào là bà sung sướng vô cùng.
Sau bữa ăn, bà xin đi xem chợ rau ở phố Tàu Nữu Ước. Nhìn những cây rau quen thuộc, nét mặt bà vui vẻ vô cùng. Sau khi đi xem chợ rau, nhân viên Sở Văn hóa và Kinh tế Đài Bắc đưa bà đi chải tóc chuẩn bị tham dự buổi tiệc lãnh thưởng tối 04/05. Các cô phòng uốn tóc đề nghị bà chải hết kiểu tóc này đến kiểu tóc khác, nhưng bà chỉ muốn buộc gọn ở phía sau như hằng ngày bà vẫn chải. Bà nói: “Chải như vậy thoải mái hơn”.
Tối 04/05, bà Trần Thụ Cúc đã đến dự bữa tiệc phát giải thưởng cho 100 nhân vật xuất sắc năm 2010 được Time bình chọn. Cùng đi với bà có ông Tống Thân Vũ, tổ trưởng chính trị Sở Văn hóa và Kinh tế Đài Bắc. Khi bước chân lên thảm đỏ và đối diện những ánh đèn sáng chói của máy chụp hình, lúc đầu bà cảm thấy căng thẳng vô cùng, phải một lúc sau mới quen dần. Khi chờ trước thang máy, bà Cúc gặp Sarah Palin, Tống Thân Vũ giới thiệu bà Cúc với Palin. Là người biết rõ việc làm từ thiện của bà Trần Thụ Cúc, nay lại được gặp mặt, Sarah Palin vui vẻ bắt tay bà nói: “Rất hân hạnh được gặp bà”. Tối hôm đó hai người đã chụp hình lưu niệm. Một số người nổi tiếng như: David Chang, đầu bếp nổi tiếng gốc Hàn; một số nhà thiết kế quần áo nổi tiếng: Elton John, Rachael Ray, Betty White, Suze Orman cũng được mời đến tham dự.
Năm mươi ba nhân vật được Tạp chí Time bình chọn là nhân vật của năm 2010 đã đến tham dự bữa tiệc lãnh thưởng. Mọi người đều có ấn tượng sâu sắc với việc làm từ thiện của bà Trần Thụ Cúc, một người đã “bỏ quên” cuộc sống hằng ngày của mình lo cho người khác. Tinh thần lo cho người khác trước, sau đó mới nghĩ đến bản thân mình của bà đã khiến cho nhiều người xúc động.
Lý An, đạo diễn điện ảnh nổi tiếng người Đài Loan, đã được Tạp chí Time mời viết bài giới thiệu bà Trần Thụ Cúc đăng trên Tạp chí Time 100 và đọc trong bữa tiệc. Giáo sư Michael Sherraden của trường Đại học Washington vô cùng kính trọng bà đồng thời ca ngợi TT Mã Anh Cửu đã cử “Đại sứ Từ thiện” giới thiệu cho mọi người biết việc làm tốt đẹp của đảo quốc Đài Loan.
Dịp này nhiều nhà báo, học giả đã viết bài ca ngợi “Đại sứ Từ thiện” Trần Thụ Cúc. Chúng tôi xin trích một đoạn trong bài “Trần Thụ Cúc, anh hùng Đài Loan” của giáo sư Lâm Đăng Thu, giảng dạy tại trường Đại học Sư phạm Đài Bắc: “Bà bán rau Đài Đông Trần Thụ Cúc được Tạp chí Time bình chọn là 100 nhân vật của năm 2010. Bà được xếp hàng thứ 8 trong nhóm Anh Hùng. Bà xứng đáng là một anh hùng. Những người biết được việc làm cao cả của bà đều cho đó là một vinh dự, nhưng bà Trần Thụ Cúc lại nói lãnh giải gì cũng không quan trọng, bán được nhiều rau có nhiều tiền giúp đỡ người khác mới là điều quan trọng… Việc làm của bà Trần Thụ Cúc là một bài học vô cùng quý báu đối với dân chúng Đài Loan. Lòng hảo tâm của bà là sức mạnh và giá trị thúc đẩy xã hội Đài Loan tiến lên. Nó có giá trị gấp trăm ngàn lần tiếng nói suông của người học giỏi tài cao… Trước khi báo chí loan tin bà Cúc được thưởng, những người đi qua sạp rau không ai nghĩ bà là anh hùng chân chính của Đài Loan. Nhiều người trong xã hội Đài Loan cần phải noi theo tấm lòng từ thiện của bà… góp phần vào việc xây dựng xã hội Đài Loan tốt đẹp”.
Sưu tầm